Van Dijk’s

Van arbeiders tot koks

Roggebrood was in de tijd van oerpake Hendrik eenvoudig volksvoedsel. Arbeiders aten het omdat wittebrood te duur was. Toen socialistenleider Pieter Jelles Troelstra in de cel moest omdat hij in de Hogerhuiszaak het Hof opzettelijk had beledigd, kwam de minister speciaal tussenbeide om voor hem tarwebrood op het menu te krijgen.
Dat is veranderd. Roggebrood in de nieuwe gedaante vormt de onderkant van de betere snacks. Het smaakt heerlijk in combinatie met een harinkje, pittige oude kaas, een fijne salade. Van Dijk bakt er speciaal snackrondjes voor die er, in een doorzichtige buisverpakking, heel lekker uitzien. Alleen konden de koks, vooral in Fryslân, er nog wel wat fantasievoller mee omgaan.
Om een nieuwe generatie aan te spreken, heeft Geert junior een nieuwe variant ontwikkeld. Dat is roggebrood met rozijnen en appeltjes, die in de verte doet denken aan heerlijk müslibrood. Het is vast ook heel gezond, goed voor de spijsvertering.

Culinair erfgoed

Van Jan en Jel Sytema is bekend dat ze bezoekertjes tracteerden op ‘in heaberchje’. Dat was in Eastermar, tussen de beide wereldoorlogen. Zo’n heaberchje bestond uit een flink stuk met de hand gesneden roggebrood met gebakken aardappeltjes met stukjes ui erdoor. Zeker als je dat mengsel een beetje peperde, was er geen lekkerder te bedenken. Kinderen die bij hen op bezoek zijn geweest, hebben het er nóg over.
Hele volksstammen hebben zo hun herinnering aan roggebrood, met of zonder boerenboter, kaas of, de andere kant op, echte Friesche keukensiroop met de Friese vlag op het deksel. Met radijs is het óók heerlijk. En met ei! Vroeger was een stukjeroggebrood met ljipaai een tractatie waar geen gebakje tegenop kon. De ljip moet je er nu maar bij bedenken als het eitje uit het kippenhok komt.
Zo hoort roggebrood bij ons culinaire erfgoed. Het is op en top Fryslân, tot ver in Duitsland populair. En het wordt in alle rust elke dag opnieuw vers gebakken in Sint Johannesga. Want daar woont Van Dijk. Al honderd jaar. Of 101, dat kan ook.